In december van dit jaar werd Roemenië de eerste EU-lidstaat waar de verkiezingen ongeldig werden verklaard als gevolg van buitenlandse inmenging en desinformatie via TikTok. Dit is een wake-up call voor ons allemaal. De verspreiding van desinformatie, desinformatie en ondoorzichtige politieke reclame tijdens verkiezingsprocessen is een cruciaal probleem, niet alleen in Roemenië maar in heel Europa.
De Socialisten en Democraten in het Europees Parlement hebben het voortouw genomen in de strijd* tegen buitenlandse inmenging en desinformatie, bijvoorbeeld door de onderhandelingen over de Digital Services Act (DSA) te leiden. We hebben al gewezen op de centrale rol van mediageletterdheid of de verantwoordelijkheid van sociale mediaplatforms om de integriteit van verkiezingen te waarborgen en onze jeugd te beschermen.
De S&D-Fractie heeft er sterk op aangedrongen om het debat op te nemen in de plenaire agenda, waar de leden van het Europees Parlement zullen debatteren over hoe desinformatie en desinformatie die circuleren op sociale media onze democratieën in gevaar brengen.
Alex Saliba, S&D-Europarlementariër en vicevoorzitter voor de Digitale Agenda, zei:
"De gebeurtenissen in Roemenië hebben geleid tot een van de grootste politieke crises in decennia. Dit is een alarmbel voor ons, want het kan gebeuren in elk toekomstig verkiezingsproces als we niet snel optreden tegen de algoritmische invloed.
"Sociale media is een machtig instrument en Big Tech bedrijven moeten meer verantwoordelijk worden gehouden voor hun rol in het verspreiden van desinformatie. Steeds meer inmenging en gecoördineerde desinformatiecampagnes maken gebruik van platforms zoals X of TikTok om nepnieuws en politieke meningen te verspreiden die de fundamenten van onze democratie kunnen ondermijnen. Wat meer is, het eigendom van deze platforms en hun nauwe samenwerking met politieke leiders, zoals Elon Musk die Donald Trump publiekelijk steunde, geeft aanleiding tot grote bezorgdheid over de transparantie van hun politieke banden. Dit heeft desastreuze gevolgen voor onze democratieën en jongeren, die meestal op de hoogte blijven via sociale mediaplatforms.
"In juli trokken we al aan de bel over de verspreiding van desinformatie, met een onafhankelijk onderzoek in opdracht van de Nederlandse delegatie van de S&D-Fractie, GroenLinks-PvdA. We ontdekten dat vele duizenden accounts actief de publieke opinie op X beïnvloedden tijdens de campagne voor de Europese verkiezingen. Georganiseerde trollennetwerken, waarschijnlijk van Russische origine, waren actief in Frankrijk, Duitsland, Nederland en Italië.
"Als we willen dat sociale platforms zoals X of TikTok hun verantwoordelijkheid serieus nemen, moet de Commissie onmiddellijk alle beschikbare instrumenten inzetten. De Digital Services Act is de hoeksteen om ons allemaal te beschermen tegen de verspreiding van desinformatie. Wij, de Socialisten en Democraten, zullen hand in hand met de Commissie blijven werken aan een goede en snelle handhaving. Maar we dringen er ook bij de nieuwe Commissie op aan om de waakzaamheid en regulering van digitale platforms tijdens kritieke politieke gebeurtenissen te vergroten en tegelijkertijd de vrijheid van meningsuiting te waarborgen en censuur te vermijden. Daartoe moet de vrijwillige EU-gedragscode inzake desinformatie, die momenteel ondertekend is door Meta en TikTok, naar behoren worden nageleefd om de verspreiding van valse of schadelijke inhoud te voorkomen. De code van de EU is bedoeld om de transparantie te vergroten en de verspreiding van bots en nepaccounts tegen te gaan. De beslissing van Elon Musk om X er in 2023 uit te halen, toont zijn bewuste medeplichtigheid aan de verspreiding van giftige inhoud.
"De Socialisten en Democraten zullen kosten noch moeite sparen om desinformatie tegen te gaan. Het Europees Parlement moet een fundamentele democratische waakhond blijven over alle fenomenen van buitenlandse inmenging."
Noot voor de redactie
*DeS&D-Fractie heeft tijdens het vorige mandaat de speciale parlementaire commissie buitenlandse inmenging in alle democratische processen in de EU, met inbegrip van desinformatie (INGE) voorgesteld en bepleit. Het werd opgericht in 2020 en voorgezeten door S&D-europarlementariër Raphaël Glucksmann tot maart 2022. Onder leiding van S&D-Europarlementariër en rapporteur Christel Schaldemose nam de EU in 2022 de meest ambitieuze regelgeving aan voor online platforms om consumenten en gebruikers te beschermen, de Digital Services Act (DSA).
