Dynamische prijszetting is een praktijk waarbij de prijs van een product voortdurend wordt aangepast in reactie op real-time vraag en aanbod, en moet worden onderscheiden van gepersonaliseerde prijszetting. Bij dynamische prijsstelling wordt de prijs aangepast op basis van real-time trends in vraag en aanbod, terwijl bij gepersonaliseerde prijsstelling de prijs wordt aangepast door persoonlijke gegevens te verwerken (bijv. winkelgewoonten, gevoelige gegevens, enz.) en consumenten te profileren.
Naast de amusementsindustrie (concerten, tentoonstellingen, sportevenementen) wordt dynamische prijszetting ook gebruikt in toeristische accommodatie zoals hotels en kortetermijnverhuur, en in de hele transportsector, met inbegrip van ridesharing-apps.
Desondanks creëert de praktijk van dynamische prijzen een gevoel van wantrouwen tussen consumenten en verkopers, wat leidt tot ongelijke toegang tot producten, diensten en culturele ervaringen.
Deze praktijk stelt bedrijfswinsten boven het algemeen belang, en we vechten om de situatie te verbeteren. In de culturele sector is het ook nog maar de vraag of zulke prijsverhogingen echt ten goede komen aan de kunstenaars. Er moet ook worden opgemerkt dat de dominante positie van Ticketmaster in de ticketdistributie het risico op overdreven concertprijzen vergroot.
Gevolgen van dynamische prijsstelling
Dynamische prijsbepaling heeft geleid tot enorme prijsstijgingen in de kaartverkoop voor grote muziekevenementen. Toen Beyoncé een concert gaf in Amsterdam, betaalden fans in eerste instantie tussen de €60 en €200 voor hun plaatsen. Een week later waren er nog steeds kaarten beschikbaar, maar die werden nu verkocht voor wel €735. In de Verenigde Staten schoten de kaartjes voor een concert van Bruce Springsteen omhoog tot wel $5.000. Soms worden prijzen verhoogd of kosten toegevoegd tijdens het boekingsproces en wordt de consument niet voldoende geïnformeerd.
Ticketprijzen worden vaak niet van tevoren openbaar gemaakt, waardoor consumenten niet weten welke kosten ze moeten dragen. De snelle prijswijzigingen spelen verder in op de emoties van mensen en hun angst om iets te missen, allemaal in naam van de hebzucht van bedrijven.
Door het gebrek aan transparantie worden consumenten onzeker over hun budget en betalen ze uiteindelijk te veel of kunnen ze zich de tickets niet veroorloven. Zo'n bedrijfsmodel creëert een aanzienlijke barrière voor het recht van mensen om deel te nemen aan het culturele leven.
Wie zit erachter
Wanneer consumenten ontevreden zijn over het bedrijfsmodel van een bedrijf, besluiten ze vaak over te stappen naar de concurrent. Na hun fusie met Ticketmaster is Live Nation Entertainment echter een monopolie geworden in de kaartverkoopindustrie. Er wordt geschat dat ze momenteel 70% van de markt voor ticketverkoop en live-evenementen in handen hebben. Live Nation's misleidende praktijk van dynamische prijzen strekt zich uit over heel Europa. Als gevolg hiervan wordt iedereen uiteindelijk getroffen door deze prijsopdrijving, ongeacht uit welke lidstaat ze komen.
Wanneer bedrijven een monopolie op hun markt hebben, moeten consumenten hun voorwaarden accepteren om toegang te krijgen tot de dienst. Zonder de noodzakelijke concurrentie zijn deze monopolies vrij om de prijzen zo hoog op te drijven als ze maar willen - ten koste van de consument - zelfs als het om de kleinste winst gaat. Nog belangrijker is dat deze exorbitante prijzen iedereen behalve de meest bevoorrechten in onze samenleving verhinderen om te delen in de buit van onze cultuur.
Standpunt S&D
Het recht om deel te nemen aan het culturele leven is een mensenrecht zoals erkend door de Verenigde Naties. Iedereen moet toegang hebben tot, kunnen genieten van en bijdragen aan onze gedeelde culturele identiteit. Alle consumenten in de EU verdienen een gelijke behandeling in dezelfde of vergelijkbare omstandigheden!
De S&D-Fractie is van mening dat de EU een plek moet zijn met robuuste normen voor consumentenbescherming die ervoor zorgen dat haar burgers niet worden gedupeerd of uitgebuit. De praktijk van dynamische prijsstelling creëert een gevoel van wantrouwen tussen consumenten en verkopers en leidt tot ongelijke toegang tot producten, diensten en culturele ervaringen.
De S&D-Fractie roept op tot meer transparantie.
Het publiek moet worden geïnformeerd wanneer dynamische prijsstelling plaatsvindt. Consumenten moeten te horen krijgen wat ze kunnen verwachten (bijvoorbeeld welke prijsschommelingen er zijn, hoeveel kaartjes er tegen normale versus dynamische prijs worden verkocht, enz.) Ze moeten er niet achter komen tijdens of aan het einde van een transactie. Nationale consumentenbeschermingsinstanties zullen een sleutelrol spelen bij de handhaving hiervan.
De S&D-Fractie zal ook strijden om prijsverhogingen te beperken door een maximaal toegestaan percentage vast te stellen.
Ons actieplan
De S&D-Fractie zal de kwesties rond dynamische prijsstelling in Europa blijven volgen en zich inzetten voor een sterke bescherming van consumenten.
Ten eerste willen we Europese consumenten bewust maken van de logica van dynamische prijsstelling en de gevaren ervan.
Ten tweede zijn wij van mening dat de Europese Unie actie moet ondernemen om adequate bescherming te waarborgen door duidelijke en voldoende informatie te eisen wanneer Europeanen worden onderworpen aan dynamische prijsstelling, en door ervoor te zorgen dat dit niet leidt tot buitensporige prijzen. In dit verband roepen we de Europese Commissie op om ervoor te zorgen dat deze schadelijke praktijken worden aangepakt in de toekomstige Digital Fairness Act.
We verwachten dat de DFA alle aspecten zal aanvullen en verbeteren die onaangeroerd bleven na de goedkeuring van de belangrijkste digitale wetten in de vorige zittingsperiode. Wij, de S&D-Fractie, roepen de Commissie op om zich sterk te maken voor consumentenbescherming en voor meer specifieke wetgeving om dit aan te pakken:
- onethische technieken en handelspraktijken in verband met dark patterns
- marketing door beïnvloeders in de sociale media
- het verslavende ontwerp van digitale producten
- online profilering
met name voor de meest kwetsbare consumenten en gebruikers, zoals jongeren.