Socjaliści i Demokraci przyjmują z zadowoleniem wniosek w sprawie planu gospodarczo- inwestycyjnego dla Bałkanów Zachodnich, przyjęty dzisiaj przez Komisję Europejską, wraz z rocznymi sprawozdaniami z postępów w rozszerzeniu UE. Nalegają oni jednak na to, aby wszystkie kraje w tym regionie wdrożyły fundamentalne reformy w celu ochrony rządów prawa, wymiaru sprawiedliwości i wolności mediów oraz w celu walki z korupcją. Reformy te muszą być głównym warunkiem wstępnym wypłaty środków władzom publicznym w ramach planu inwestycyjnego. Grupa S&D nie pójdzie na kompromis w sprawie wartości europejskich, zarówno w przypadku obecnych państw członkowskich, jak i krajów, które pragną przystąpić do UE.
Kati Piri, wiceprzewodnicząca Grupy S&D, powiedziała:
- Przyjmujemy z zadowoleniem plan gospodarczo-inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich, jako narzędzie długofalowego wsparcia dla mieszkańców tego regionu oraz zaspokojenia najpilniejszych potrzeb wynikających z pandemii Covid-19. Byłoby jednak niezwykle problematyczne, gdyby Parlament Europejski żądał poszanowania praworządności i praw podstawowych od obecnych państw członkowskich jako warunku wykorzystania środków z nowego budżetu UE na lata 2021-27 i Funduszu Odbudowy, nie oczekując tego samego od naszych partnerów z Bałkanów Zachodnich. W sytuacjach, w których obywatele Bałkanów Zachodnich nie są bezpośrednimi odbiorcami funduszy UE, obowiązkowy i wiążący mechanizm warunkowości w kwestii praworządności musi być kluczem do odblokowania dotacji i gwarancji przewidzianych w tym planie.
- Jeśli chodzi o sprawozdania z postępów w rozszerzeniu UE, popieramy kluczowe, choć bardzo spóźnione kroki podjęte w ubiegłym roku; chodzi w szczególności o otwarcie negocjacji akcesyjnych z Macedonią Północną i Albanią, za czym zdecydowanie opowiadała się moja Grupa. Potwierdzamy nasze silne i zdecydowane zaangażowanie na rzecz wiarygodnej unijnej perspektywy dla wszystkich krajów Bałkanów Zachodnich.
- Turcja jest jedynym krajem, z którym negocjacje akcesyjne są de facto zamrożone od kilku lat. Najnowsze sprawozdanie Komisji odzwierciedla negatywne wydarzenia z ostatniego roku, które doprowadziły do dalszego pogorszenia i tak już bardzo niepokojącej sytuacji w zakresie podstawowych wolności, praworządności, społeczeństwa obywatelskiego i niezależności sądów. Polowanie na demokratycznie wybranych burmistrzów i polityków z partii HDP oraz ciągłe i nieuzasadnione przetrzymywanie Osmana Kavali, to tylko niektóre z najbardziej niepokojących, ostatnich przykładów. Przed nami decydujący moment dla stosunków między UE a Ankarą. Jakakolwiek decyzja o stworzeniu pozytywnej agendy dla stosunków UE-Turcja zależy oczywiście od gotowości Ankary do poszanowania podstawowych praw swoich obywateli.
Tonino Picula, rzecznik Grupy S&D do spraw zagranicznych i negocjator Parlamentu Europejskiego ds. funduszy przedakcesyjnych (IPA III) i Czarnogóry, powiedział:
- Proponowany plan gospodarczo-inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich jest wyraźnym sygnałem kontynuacji wzmocnionego podejścia do rozszerzenia UE. Wsparcie UE dla urzeczywistnienia europejskiej perspektywy tego regionu jest niepodważalne. Od czasu wybuchu pandemii Covid-19, UE przydzieliła mu około 3,3 mld euro, czym dowiodła już swojego wsparcia w działaniu.
- Sprawozdanie Komisji w sprawie Czarnogóry potwierdza, że kraj ten jest liderem procesu rozszerzenia i otworzył niedawno ostatni, pozostały jeszcze rozdział negocjacyjny. Problem w tym, że nie wszystkie rozdziały zamykane są w podobnym tempie. Głównymi problemami pozostają nadal praworządność, sądownictwo, wolność mediów i korupcja. Oczekujemy, że nowy rząd będzie przestrzegał swoich zobowiązań wobec UE i społeczności międzynarodowej.
- Jesteśmy zadowoleni, że - zgodnie ze sprawozdaniem Komisji - Macedonia Północna utrzymuje stały postęp w zakresie reform, zwłaszcza w zakresie praworządności. Należy dalej iść w tym kierunku. Nowy rząd, który objął urząd w sierpniu, ma wyjątkową szansę utrzymać to tempo. Grupa S&D czeka z niecierpliwością na pierwszą konferencję międzyrządową z udziałem tego kraju.
- Jak stwierdza sprawozdanie Komisji, w Serbii, w nowo ukonstytuowanym serbskim parlamencie rządząca koalicja dysponuje przytłaczającą większością. Został on wybrany przy miażdżącej przewadze dla partii rządzącej i promocji polityki rządu przez większość głównych mediów. Naszym zdaniem parlament w Serbii utracił swoją rolę organu ustawodawczego, reprezentującego całe serbskie społeczeństwo.
- W Albanii dialog polityczny musi zostać wzmocniony; zachęcamy wszystkie odpowiednie podmioty, zarówno polityczne, jak i należące do społeczeństwa obywatelskiego, do tego, aby w dalszym ciągu skupiały się na wdrażaniu reform niezbędnych do tego, aby kraj ten podążał nadal ścieżką integracji z UE.
- Jeśli chodzi o Kosowo, Grupa S&D wzywa do lepszego wprowadzania w życie reform, aby zapewnić skuteczne wdrażanie unijnego dorobku prawnego.
- Bośnia i Hercegowina pozostaje niestety daleko w tyle za resztą krajów tego regionu. Musi ona osiągnąć rzeczywisty postęp we wszystkich obszarach monitorowanych przez Komisję, ale aby tak się stało, potrzebny jest sprawny rząd, a także przestrzeganie 14 zasad jako warunek wstępny uzyskania statusu kraju kandydującego.
