Parlament Europejski jest gotowy do negocjacji w sprawie pracy bez narażenia na działanie azbestu. Komisja Zatrudnienia uzgodniła dziś silny mandat do rozmów z państwami członkowskimi UE w kwestii przeglądu europejskiej dyrektywy w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie azbestu. Oczekuje się, że mandat ten zostanie zatwierdzony na majowym posiedzeniu plenarnym. Grupa S&D jest głęboko przekonana, że nie należy marnować czasu ani szczędzić wysiłków, aby ograniczyć narażenie pracowników na działanie tej wysoce niebezpiecznej substancji, która jest główną przyczyną nowotworów związanych z pracą w Europie*. Nadszedł czas, aby wywiązać się z naszego zobowiązania w kwestii realizacji wizji w postaci zapewnienia braku zgonów związanych z pracą.
We wrześniu 2022 roku Komisja Europejska zaproponowała rewizję dyrektywy z 2009 roku w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie azbestu. Jego wniosek ten nie spełnił naszych oczekiwań. Wzywamy do rygorystycznego przeglądu dyrektywy azbestowej, aby zagwarantować odpowiednią ochronę przed chorobami nowotworowymi związanymi z pracą. Wymaga to wprowadzenia bardziej rygorystycznych limitów w zakresie narażenia na działanie azbestu, ustalonych na 1000 włókien/m3, do czego wezwaliśmy w rezolucji Parlamentu Europejskiego przyjętej w październiku 2021 roku. Limit zaproponowany przez Komisję, do tej pory akceptowany przez państwa członkowskie UE, jest dziesięciokrotnie wyższy; tak więc poziom ich ambicji jest dziesięciokrotnie niższy.
Marianne Vind, eurodeputowana i negocjatorka Grupy S&D ds. dyrektywy w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie azbestu, powiedziała:
- Nie ma bezpiecznego poziomu narażenia na działanie azbestu. Dziś w Parlamencie osiągnęliśmy bardzo dobre porozumienie, które może uratować w przyszłości tysiące ludzkich istnień. To ważny krok w kierunku osiągnięcia naszego celu, jakim jest praca bez azbestu, ale negocjacje z państwami członkowskimi UE będą trudne. Będziemy nadal robić wszystko, co w naszej mocy, aby wyeliminować ten problem.
- Po pierwsze, potrzebujemy zaostrzenia limitu w przypadku narażenia na działanie azbestu w miejscu pracy. Oprócz oczywistych zagrożeń ma to kluczowe znaczenie, ponieważ narażenie na działanie azbestu będzie ogromnym czynnikiem ryzyka dla zdrowia w czasie fali renowacji, której celem jest dostosowanie budynków do przyszłości w postaci neutralności klimatycznej do 2050 roku. Oczekuje się, że w ciągu 30 lat UE wyremontuje około 220 mln budynków.
- Ponadto, aby móc mierzyć bardziej rygorystyczne limity narażenia, państwa członkowskie UE powinny wprowadzić odpowiednią metodologię - mikroskopię elektronową. Powinno to być obowiązkowe, z opcją w postaci czteroletniego okresu przejściowego.
- Apelujemy również o wiele innych poprawek, takich jak dostęp do wczesnej diagnozy, leczenia, rehabilitacji i odszkodowań dla tych pracowników, którzy już zachorowali z powodu narażenia na działanie azbestu; obowiązkowe przeglądy budynków przed sprzedażą, wynajmem lub jakimikolwiek pracami; uwzględnienie w legislacji wtórnego narażenia; oraz publiczne rejestry azbestu.
Agnes Jongerius, eurodeputowana i rzeczniczka Grupy S&D ds. zatrudnienia, powiedziała:
- Chociaż wniosek Komisji z września ubiegłego roku nie spełnił naszych oczekiwań, obietnice dotyczące szerszej europejskiej strategii ochrony przed działaniem azbestu, wykraczającej poza miejsce pracy, były pozytywne. Wielokrotnie apelowaliśmy o całościową europejską strategię dotyczącą azbestu i oczekujemy, że obietnice te przełożą się bez dalszej zwłoki na konkretne, wiążące działania.
- Zdrowie i bezpieczeństwo w miejscu pracy były dla nas zawsze priorytetem. Surowe europejskie przepisy w odniesieniu do azbestu są istotną częścią tego przedsięwzięcia. Potrzebujemy ponadto silniejszych działań przeciwko azbestowi na całym świecie. Około 250 tys. ludzi na całym świecie umiera każdego roku z powodu narażenia na działanie azbestu. Naszym ostatecznym celem jest globalny zakaz jego stosowania. Tylko świat wolny od azbestu będzie światem bezpiecznym.
Uwaga dla wydawców:
Azbest jest zakazany w Unii Europejskiej od 2005 roku, a w wielu państwach członkowskich został zakazany nawet wcześniej. Jednak wiele wcześniej wybudowanych budynków nadal zawiera azbest, a 80% nowotworów związanych z pracą rozpoznawanych w Unii jest związanych z działaniem tej substancji.
Szacuje się, że na działanie azbestu narażonych jest od 4,1 do 7,3 mln pracowników. 97% tych pracowników pracuje w sektorze budowlanym, w tym w zawodach pokrewnych, takich jak dekarze, hydraulicy, stolarze i układacze podłóg, a 2% w branży gospodarki odpadami.
Według danych z 2019 roku narażenie na działanie azbestu w pracy powoduje śmierć około 88 000 osób rocznie, a liczba ta ma wzrosnąć pod koniec lat 20. i 30. XXI wieku.
Zaobserwowano zwiększone ryzyko zachorowania na raka u osób narażonych na działanie nawet bardzo niskich poziomów azbestu lub w wyniku narażenia biernego lub wtórnego.
Szacuje się, że koszt chorób nowotworowych związanych z pracą wynosi w Unii Europejskiej od 270 do 610 miliardów euro rocznie, co stanowi od 1,8% do 4,1% PKB.
