De Socialisten en Democraten in het Europees Parlement betreuren ten zeerste de beslissing van het Poolse voorzitterschap om de voortgang van de overeenkomst betreffende de coördinatie van de socialezekerheidsstelsels in de EU (het zogenaamde 883-dossier) stop te zetten.
Deze beslissing heeft gevolgen voor 14 miljoen mobiele Europeanen die rekenen op eerlijke en consistente regels over de grenzen heen. Onder invloed van transportlobbyisten heeft de Poolse premier Donald Tusk zijn rol als toegewijd Europees leider niet waargemaakt door deze hervorming, die zowel Poolse als Europese bedrijven en werknemers zou helpen, tegen te houden.
Gaby Bischoff, S&D-vicevoorzitter voor sociaal Europa en hoofdonderhandelaar van het Europees Parlement voor de coördinatie van de sociale zekerheid, zei:
"Het is echt teleurstellend dat het Poolse voorzitterschap er na zo'n lang en ingewikkeld onderhandelingsproces - net nu we dicht bij een doorbraak waren - voor heeft gekozen om het dossier niet verder te behandelen. Deze wetgeving is bedoeld om zowel Poolse als Europese werknemers te ondersteunen en het uitstel ervan is een verontrustend signaal. Helaas is dit niet de eerste keer dat het proces vastloopt door een verandering van gedachten in Warschau - we zagen vergelijkbare tegenslagen in 2021.
"Het onderhandelingsteam van het Parlement waardeert het dat het Poolse voorzitterschap erin is geslaagd om steun van de EU-lidstaten te krijgen voor een nieuw mandaat. We waren echter des te meer teleurgesteld toen we daarna vrijwel geen echte inspanningen van het voorzitterschap zagen, ondanks herhaalde oproepen tot actie van het Europees Parlement, de Europese Commissie en veel lidstaten. Het uitstellen van geplande vergaderingen en de onwil om een constructieve dialoog aan te gaan, hebben elke vooruitgang geblokkeerd.
"Wij erkennen deze tactiek en maken ons zorgen over de bredere implicaties. Europese samenwerking is gebaseerd op vertrouwen en gedeelde verantwoordelijkheid. Het is cruciaal dat alle actoren weerstand bieden aan de druk van verdeeldheid zaaiende politieke krachten of eenzijdige lobbypogingen die deze eenheid proberen te verzwakken - en in plaats daarvan werken aan oplossingen die de rechten van burgers in de hele Unie beschermen.
"Ondanks deze tegenslagen blijven we ons inzetten. We weten dat de overeenkomst binnen handbereik is en we dringen er bij de komende EU-voorzitterschappen op aan om prioriteit te geven aan dit dossier en het tot een goed einde te brengen. We roepen ook de Europese Commissie op om een actieve rol te blijven spelen om een evenwichtige overeenkomst mogelijk te maken. Mobiele werknemers - van vrachtwagenchauffeurs tot zorgpersoneel en werknemers in de bouw - spelen een essentiële rol in onze economieën en samenlevingen. Zij verdienen juridische duidelijkheid en sociale bescherming. We mogen deze kans niet voorbij laten gaan."
Noot voor de redactie:
Tijdlijn van belangrijke mijlpalen:
- Januari 2014: Het Europees Parlement neemt een resolutie aan over sociale bescherming voor iedereen, waarin wordt opgeroepen tot een herziening van de EU-wetgeving inzake de coördinatie van de sociale zekerheid, die dateert uit 2004.
- December 2016: De Europese Commissie stelt de herziening voor.
- December 2018: Het Europees Parlement stelt zijn standpunt vast voor de onderhandelingen met de Raad, die de EU-lidstaten vertegenwoordigt. De medewetgevers beginnen de onderhandelingen.
- Voorlopige akkoorden bereikt op 19 maart 2019 onder Roemeens voorzitterschap en op 16 december 2021 onder Sloveens voorzitterschap. In beide gevallen is er geen gekwalificeerde meerderheid voor bevestiging van de voorlopige overeenkomst in het Coreper.
- September 2024: Met betrekking tot de screening van onvoltooide zaken hebben de EMPL-coördinatoren besloten het dossier te hervatten en de trialoogonderhandelingen voort te zetten op het punt waar ze zijn mislukt, rekening houdend met de vooruitgang die tijdens het negende mandaat is geboekt.
- Juni 2025: Het akkoord is binnen handbereik, maar het Poolse voorzitterschap blokkeert het - ondanks oproepen van EU-instellingen, sociale partners en veertien EU-landen die er in de brief op aandringen "het momentum niet te verliezen" en "de laatste mijl te lopen".
Waarom deze wetgeving belangrijk is:
- Het beschermt 14 miljoen Europeanen die wonen of werken in een ander EU-land dan hun eigen land - een aantal dat gestaag toeneemt.
- De wetgeving heeft betrekking op essentiële zaken zoals werkloosheidsuitkeringen, gezinstoelagen en langdurige zorg en garandeert meer sociale zekerheid voor werknemers die van het ene EU-land naar het andere verhuizen.
- Dit is essentieel voor het vrij verkeer van werknemers, een van de pijlers van het Europese project.
- De nieuwe wetgeving is nodig omdat de nationale socialezekerheidsstelsels aanzienlijk verschillen. Artikel 48 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie staat coördinatie toe, maar geen harmonisatie.
- De bestaande wetgeving moet worden aangepast aan de veranderingen op de arbeidsmarkt, de nationale stelsels en de relevante wetgeving van het Europees Hof van Justitie.
