Dzisiejsze głosowanie jest ostatnim krokiem w ramach długiego marszu, rozpoczętego przez Komisję Europejską w 2017 roku od wniosku w kwestii zmiany dyrektywy w sprawie eurowiniety, czyli nowych zasad pobierania opłat za korzystanie z europejskich dróg przez pojazdy ciężarowe. Nie uwzględniał on w wystarczającym stopniu potrzeby dążenia do bardziej ekologicznego i zrównoważonego europejskiego systemu transportowego, opartego na zasadzie „zanieczyszczający płaci”, którą można będzie również zastosować w przypadku negatywnych skutków transportu drogowego, takich jak zanieczyszczenie powietrza, hałas i zatory komunikacyjne. Rewolucja ta stała się teraz rzeczywistością.
Sprawozdawca i eurodeputowany S&D, Giuseppe Ferrandino, powiedział:
- Zanieczyszczający płaci! Jest to kluczowa zasada, która zainspirowała ducha naszego zaangażowania w trwający ponad sześć miesięcy dialog międzyinstytucjonalny w sprawie „Pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe” - dyrektywy w sprawie eurowiniety. Dokument, który właśnie zatwierdził Parlament Europejski, można otwarcie określić jako kopernikańską rewolucję w transeuropejskiej sieci transportowej. W rzeczywistości przechodzimy od systemu taryfowego za czas użytkowania do znacznie bardziej ekologicznego i zrównoważonego systemu taryfowego opartego na pokonanej odległości, choć z pewnymi specjalnymi zwolnieniami i możliwością stosowania systemu łączonego.
- Taryfy w całej UE będą obliczane na podstawie rzeczywistych emisji CO2 i efektywności środowiskowej pojazdu. Powinno to stworzyć silną zachętę do odnowienia floty za pomocą pojazdów o niskiej emisji.
- Jesteśmy również szczególnie dumni z wprowadzenia możliwości przeznaczenia podatków z opłat za zatory komunikacyjne na zrównoważony transport. To kolejny element tej rewolucji, ponieważ państwa członkowskie do tej pory zawsze odmawiały wyodrębniania wpływów podatkowych.
- Co nie mniej ważne, pracowaliśmy nad proporcjonalnością winiet, aby osiągnąć sprawiedliwą równowagę między ceną, jaką płacą często użytkownicy, a ceną, jaką płacą okazjonalni podróżni. Oznacza to, że okazjonalni podróżni nie będą już zmuszani do opłacenia winiety za dany okres, zwykle tydzień, a jedynie za czas efektywnego wykorzystania infrastruktury.
- Warto również zauważyć, że chociaż obecne przepisy dotyczą prawie wyłącznie ciężarówek ważących ponad 12 ton, niniejsze porozumienie obejmuje wszystkie ciężarówki, autobusy i lekkie pojazdy użytkowe.
- To zielona i zrównoważona europejska rewolucja.
Koordynator Grupy S&D w Komisji Transportu, eurodeputowany Petar Vitanov, powiedział:
- Po prawie czterech latach trudnych negocjacji przyjmiemy unijne ramy prawne dotyczące opłat drogowych. Ramy te są jednym z głównych instrumentów Europejskiego Zielonego Ładu i będą punktem zwrotnym w ramach dekarbonizacji transportu drogowego, która jest jedną z głównych zasad Zielonego Ładu.
- Wycofanie opłat uzależnionych od czasu użytkowania od ciężarówek w podstawowej sieci transeuropejskiej i przejście na opłaty zależne od pokonanej odległości, to wyraźny krok naprzód.
- Zróżnicowane opłaty drogowe w oparciu o emisje CO2 i efektywność środowiskowa pojazdu, wraz z obowiązkowymi opłatami z tytułu kosztów zewnętrznych dla samochodów ciężarowych, będą głównymi bodźcami do wprowadzenia niskoemisyjnych i zeroemisyjnych samochodów ciężarowych oraz odnowienia floty. Drugim bardzo ważnym elementem zaakceptowanym przez Parlament Europejski jest obowiązkowe przeznaczanie dochodów z opłat za zatory komunikacyjne na zrównoważony transport.
- Dzisiaj pokazaliśmy, że tylko razem UE może znaleźć rozwiązania na rzecz budowy bardziej zrównoważonego i sprawiedliwego transportu drogowego.
