Nu de huidige langetermijnbegroting bijna ten einde is, stelt het Europees Parlement zijn eisen voor een ambitieuzer financieel kader om de toenemende uitdagingen aan te pakken.
De Europese Unie moet, net als de afzonderlijke lidstaten, zorgen voor de nodige middelen om haar beloften aan haar burgers na te komen. Zonder voldoende financiële steun dreigen deze beloften slechts ambities te worden. Dit is precies waarom de EU werkt met een meerjarig financieel kader (MFK) - de langetermijnbegroting van de Unie. Het huidige MFK, dat loopt van 2021 tot 2027, werd in 2020 overeengekomen door de Europese Commissie, het Europees Parlement en de lidstaten in de Raad. Hoewel er nog maar zes jaar zijn verstreken, is het mondiale landschap drastisch veranderd, wat de dringende noodzaak onderstreept van een MFK met voldoende middelen voor de periode na 2027. De tijd voor discussie en onderhandeling is nu gekomen.
De eerste formele stap in dit proces vond vandaag plaats in Straatsburg, waar de plenaire vergadering van het Europees Parlement een verslag aannam dat ik mede heb opgesteld binnen de begrotingscommissie van het Parlement. Dit verslag schetst de belangrijkste prioriteiten die we in het wetgevingsvoorstel voor het MFK na 2027 behandeld willen zien. De Europese Commissie zal dit cruciale voorstel naar verwachting later deze zomer presenteren. De goedkeuring ervan hangt af van de goedkeuring van het Europees Parlement, die zal volgen op onderhandelingen met de lidstaten in de Raad, op basis van het oorspronkelijke document van de Commissie. Het doel is om uiterlijk eind 2026 tot een akkoord te komen. De goedkeuring van dit verslag door het Parlement vandaag is een duidelijke boodschap, niet alleen aan de Commissie maar ook aan de lidstaten, met betrekking tot de verwachte standpunten van het Parlement in de komende onderhandelingen.
Maar waarom pleiten we voor een ambitieuzere langetermijnbegroting na 2027 in vergelijking met de huidige? Onze grotere ambitie komt voort uit het groeiende aantal en de omvang van de uitdagingen waarmee onze burgers worden geconfronteerd, uitdagingen die individuele lidstaten niet effectief afzonderlijk kunnen aanpakken. Daartoe behoren het opnieuw uitbreken van oorlogen op ons continent, de voortdurende klimaatramp die zich uit in verwoestende bosbranden en zware overstromingen, een alomtegenwoordig gevoel van onveiligheid in combinatie met de verslechterende economische en sociale omstandigheden waarmee veel Europeanen te maken hebben, de dreigende handelsoorlogen met derde landen en de concurrentieproblemen waarmee onze industrieën te kampen hebben, en de dringende behoefte aan humanitaire hulp wereldwijd, vooral nu de Verenigde Staten signalen afgeven dat ze zich mogelijk terugtrekken van het internationale toneel en de op regels gebaseerde orde. Dit zijn slechts enkele van de kritieke kwesties die onze aandacht opeisen en waarvoor geen oplossingen kunnen worden gevonden zonder een aanzienlijke verhoging van de financiering voor het MFK na 2027.
De periode van het huidige MFK - 2021 tot 2027 - heeft onze burgers en bedrijven al op de proef gesteld met de diepe schokken van de gezondheids- en economische gevolgen van de COVID-19-pandemie, de stijgende energieprijzen en de illegale aanvalsoorlog van Rusland en de verstrekkende gevolgen daarvan voor onze veiligheid. In tegenstelling tot 2020, toen weinigen deze gebeurtenissen konden voorzien, hebben we nu een duidelijker inzicht in de uitdagingen die voor ons liggen. We moeten fundamenteel heroverwegen hoe we onze middelen toewijzen en kiezen voor een meer strategische aanpak van de uitgaven.
We dringen er bij de lidstaten, de Commissie en alle andere politieke belanghebbenden op aan om mensen en hun verwachtingen centraal te stellen in het volgende MFK. Dit is de enige manier om tastbare en zichtbare resultaten te bereiken en zo de burgers ervan te overtuigen dat het Europese project echt hun belangen dient.
In deze geest geven wij, de Socialisten en Democraten in het Europees Parlement, een sterk signaal af aan de Commissie en de lidstaten: ongeveer 20 miljoen kinderen in de Unie lopen het risico op armoede en sociale uitsluiting. Dit is een onaanvaardbare situatie en we eisen een specifiek budget binnen het Europees Sociaal Fonds+ om de Europese kindergarantie te versterken als centrale pijler van de EU-strategie tegen armoede.
In het MFK voor de periode na 2027 moeten twee specifieke instrumenten worden opgenomen: één voor het waarborgen van solidariteit bij natuurrampen en één voor algemene crisisrespons. Het cohesiebeleid is een investeringsinstrument om de economische en sociale verschillen tussen regio's en gemeenschappen in onze Unie te verkleinen, en moet dat ook blijven. Daarom moeten we ervoor zorgen dat het cohesiebeleid niet wordt uitgeput door crises die zich voortdurend voordoen en moeten we afzien van het herhaaldelijk gebruiken van het cohesiebeleid als laatste redmiddel wanneer de EU dringend middelen nodig heeft om noodsituaties aan te pakken.
Bovendien moet het cohesiebeleid onder toezicht blijven staan van regionale en lokale overheden, die de behoeften van hun inwoners het beste kennen.
De EU mag haar boeren niet over het hoofd zien. Deze sector is bijzonder kwetsbaar voor inflatieschokken, die de koopkracht van boeren aanzienlijk aantasten. Daarom vragen we om voldoende en voorspelbare financiering voor het gemeenschappelijk landbouwbeleid in het volgende MFK.
Wat de interne uitdagingen binnen de EU betreft, moeten we ook oog hebben voor de dreigingen die van buiten onze grenzen uitgaan. Defensie en veiligheid moeten een prominente plaats innemen in de volgende langetermijnbegroting van de Unie na 2027. Dit mag echter niet leiden tot bezuinigingen of het weghalen van middelen bij cruciaal sociaal beleid. De oplossing voor dit schijnbare dilemma - veiligheid versus sociaal beleid - ligt in het opzetten van een nieuw systeem van echte eigen middelen, een maatregel waar de S&D-Fractie al lang voor pleit.
Dit zal niet alleen zorgen voor een duurzame terugbetaling van de gezamenlijke schuld van de EU, maar zal ook garanderen dat Europa in staat is effectief te reageren op crises en te voorzien in de behoeften van zijn bevolking. De S&D-Fractie dringt er ook op aan dat er nieuwe gezamenlijke leningen beschikbaar worden gesteld om ervoor te zorgen dat de Unie over voldoende middelen beschikt om een collectief antwoord te bieden op de vele uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd, waaronder defensie, en dat het Parlement deze keer zijn rol in dit proces ten volle speelt.
Tot slot, en dit is van cruciaal belang, moet respect voor de rechtsstaat een absolute voorwaarde zijn voor toegang tot Europese financiering, zowel in het kader van de huidige als van de toekomstige langetermijnbegroting van de EU.
Carla Tavares is Portugees lid van het Europees Parlement voor de S&D-Fractie en medeonderhandelaar over de volgende meerjarenbegroting van de EU na 2027 in de Begrotingscommissie van het EP.
